42 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, που αποτελεί το κορυφαίο γεγονός της αντιδικτατορικής δράσης και μία από τις λαμπρότερες στιγμές του φοιτητικού κινήματος και του λαού μας γενικότερα.
Τα Αίτια
Η Ελλάδα βρισκόταν ήδη από τις 21 Απριλίου 1967 υπό το καθεστώς στρατιωτικής δικτατορίας. Η χούντα των συνταγματαρχών είχε καταλύσει κάθε έννοια δημοκρατίας: καταπάτηση ατομικών ελευθεριών, διώξεις και φυλακίσεις πολιτικών και πολιτών, διάλυση πολιτικών κομμάτων και λογοκρισία είναι μερικά μόνο παραδείγματα των τακτικών που ακολουθούσε. Η χούντα είχε μάλιστα προσπαθήσει να εμπλακεί και στον φοιτητικό συνδικαλισμό, καταργώντας τις φοιτητικές εκλογές, επιβάλλοντας υποχρεωτική στράτευση και τοποθετώντας μη εκλεγμένους φοιτητές στα κεντρικά φοιτητικά όργανα.
Στις 21 και 22 Φεβρουαρίου 1973 πραγματοποείται κατάληψη της Νομικής Σχολής, γεγονός που θεωρείται προάγγελος των γεγονότων του Πολυτεχνείου. Οι φοιτητές της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κατέλαβαν το κτίριο της σχολής στο κέντρο της Αθήνας, ζητώντας ανάκληση του νόμου που επέβαλε την υποχρεωτική στράτευση των αντιδραστικών νέων. Η αστυνομία επενέβη και πολλοί φοιτητές στους γύρω δρόμους υπέστησαν αστυνομική βία.
Τα Γεγονότα
Η εξέγερση ξεκίνησε την Τετάρτη, 14 Νοεμβρίου 1973. Το πρωί εκείνης της ημέρας φοιτητές συγκεντρώθηκαν στο προαύλιο του Πολυτεχνείου επί της οδού Πατησίων και αποφάσισαν την κήρυξη αποχής από τα μαθήματα, με αίτημα να γίνουν εκλογές για τους φοιτητικούς συλλόγους τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους και όχι στα τέλη του επόμενου χρόνου, όπως είχε ανακοινώσει το καθεστώς. Ακολούθησαν συνελεύσεις φοιτητών σε πολλές σχολές, μεταξύ των οποίων η Ιατρική και η Νομική. Όσο περνούσε η μέρα, άρχισαν να μαζεύονται ολοένα και περισσότεροι φοιτητές στο Πολυτεχνείο, ενώ το απόγευμα πάρθηκε η απόφαση για κατάληψη του Πολυτεχνείου.
Την Πέμπτη, 15 Νοεμβρίου την κατάληψη ενισχύουν εργάτες, μαθητές και πλήθος κόσμου που τίθεται στο πλευρό των φοιτητών. Η Συντονιστική Επιτροπή δηλώνει ότι η κατάληψη θα συνεχιστεί μέχρι να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα, ενώ δημιουργούνται διάφορες αρμόδιες για όλα τα ζητήματα επιτροπές. Ο κόσμος στους γύρω από το Πολυτεχνείο δρόμους, φωνάζει αντιαμερικανικά και αντιχουντικά συνθήματα. Εν τω μεταξύ, τίθεται σε λειτουργία ο ανεξάρτητος ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου. Η λειτουργία του σταθμού διήρκεσε 34 ώρες, από τις 5.00 μ.μ. της Πέμπτης 15 Νοεμβρίου έως τις 3.00 π.μ. του Σαββάτου 17 Νοεμβρίου. Ο πομπός είχε κατασκευάστεί μέσα σε λίγες ώρες στα εργαστήρια της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών.
Την Παρασκευή, 16 Νοεμβρίου, η εξέγερση έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, μεγάλα τμήματα του λαού έχουν κατέβει στους δρόμους, ενώ μηνύματα στήριξης των φοιτητών έρχονται από παντού. Η εξέγερση έχει μετατραπεί σε παλλαϊκή κινητοποίηση. Ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος αποφασίζει να χρησιμοποιήσει το στρατό για να αντιμετωπίσει την εξέγερση και λίγο μετά τα μεσάνυχτα εμφανίζονται τα πρώτα άρματα. Λίγο πριν τις 3 τα ξημερώματα, τρία άρματα μάχης έχουν παραταχθεί έξω από το Πολυτεχνείο, ενώ στην περιοχή βρίσκονται σε θέση μάχης δυνάμεις του στρατού, της αστυνομίας, καθώς και ελεύθεροι σκοπευτές.
Στις 3 π.μ. της 17ης Νοεμβρίου αποφασίζεται επέμβαση στο χώρο του Πολυτεχνείου και ένα από τα τρία άρματα μάχης γκρεμίζει την κεντρική σιδερένια πύλη. Τη στιγμή εκείνη πάνω στην πύλη βρίσκονταν ακόμα φοιτητές, ενώ μία "μερσεντές" είχε τοποθετηθεί πίσω από την πύλη για να εμποδιστεί η είσοδος του άρματος. Ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου έκανε εκκλήσεις στους στρατιώτες να αγνοήσουν τις εντολές των ανωτέρων τους, αποκαλώντας τους "αδέρφια" και στη συνέχεια ο εκφωνητής απήγγειλε τον Ελληνικό Εθνικό Ύμνο. Μετά την εισβολή του άρματος, οι αστυνομικές δυνάμεις επιτίθενται στους φοιτητές που βγαίνουν απ΄το Πολυτεχνείο, ενώ ένοπλες δυνάμεις εισβάλλουν στο Πολυτεχνείο για να «εκκαθαρίσουν» το χώρο από τους εξεγερμένους φοιτητές. Γίνονται συλλήψεις, ενώ ελεύθεροι σκοπευτές πυροβολούν από γειτονικές ταράτσες. Πάντως, κάποιοι στρατιώτες επενέβησαν εναντίον των αστυνομικών που βιαιοπραγούσαν στους φοιτητές, προστατεύοντας τους τελευταίους. Περίπου τριάντα λεπτά μετά την εισβολή, το Πολυτεχνείο είχε αδειάσει, αλλά οι πυροβολισμοί και οι συγκρούσεις συνεχίζονταν στους γύρω από το Πολυτεχνείο δρόμους. Η χούντα τελικά "έπεσε" τον Ιούλιο του 1974 κάτω από το βάρος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.
Οι Νεκροί του Πολυτεχνείου
Τις τελευταίες ημέρες συγκεκριμένος φασιστικός χώρος αρνείται την ύπαρξη νεκρών του Πολυτεχνείου. Αν και ο ακριβής αριθμός τους δεν έχει εξακριβωθεί, είναι βέβαιο ότι κατά τη διάρκεια των αιματηρών επεισοδίων νεκροί υπήρξαν. Μάλιστα έχει ξεκινήσει μια ιστορική έρευνα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών με τίτλο "Τεκμηριώνοντας τα γεγονότα του Νοεμβρίου 1973", με σκοπό την ακριβή διερεύνση των γεγονότων της εξέγερσης. Ένα από τα αντικείμενα μελέτης είναι φυσικά ο αριθμός και ταυτότητα των νεκρών. Αν και η έρευνα είναι σε εξέλιξη, έχουν ήδη τεκμηριωθεί 24 περιπτώσεις νεκρών.
42 χρόνια μετά τα γεγονότα του Νοέμβρη του ΄73 τιμούμε τους αγώνες των φοιτητών και όλων εκείνων των απλών ανθρώπων που πρόταξαν τα στήθη τους απέναντι στους δυνάστες του λαού. Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου αποτελούν σύμβολο του αγώνα για δημοκρατία και ανεξαρτησία. Αποτελούν πηγή έμπνευσης των αγώνων της νεολαίας και ολόκληρου του λαού μας για "ψωμί, παιδεία, ελευθερία"! 42 χρόνια μετά και τα συμβάντα εκείνου του Νοέμβρη μας δείχνουν σήμερα, στη δύσκολη οικονομική κατάσταση που βιώνουμε, τον δρόμο! Μας καθοδηγούν στον αγώνα για δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη και υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας, αλλά και στη μάχη ενάντια στο ρατσισμό και το φασισμό! Το Πολυτεχνείο Ζει !!!!
